9. สุนฺทริกสุตฺตวณฺณนา

[195] อาเนตฺวา หุนิตพฺพโต อาหุติฯ สปฺปิมธุปายสาทีหิ อคฺคิํ ชุโหติ เอตฺถาติ อคฺคิหุตฺตํ, สาธิฏฺฐานํ เวทิตพฺพํฯ เตนาห ‘‘อคฺยายตน’’นฺติอาทิฯ สุวิโสธิโต จสฺสาติ นิหีนชาติกานํ อเนน สุฏฺฐุ วิโสธิโต จ ภเวยฺยฯ ‘‘เม’’ติ ปทํ อาเนตฺวา สมฺพนฺโธฯ

อผลํ กโรตีติ อิโต ปฏฺฐาย ยาว เทมีติ ปทํฯ ตาว อนนฺตรสุตฺตวณฺณนาย อาคตสทิสเมวาติ เปยฺยาลวเสน ฐเปสิ, น สปฺปิสงฺขารฏฺฐปนํฯ หิมปาตสฺส จ สีตวาตสฺส จ ปฏิพาหนตฺถนฺติ อการณเมตนฺติ ตํ อนาทิยิตฺวา อญฺญเมว สุการณํ ทสฺเสตุํ ‘‘ปฏิพโลวา’’ติอาทิ วุตฺตํฯ สญฺชานิตฺวาติ ‘‘นายํ พฺราหฺมโณ’’ติ สญฺชานิตฺวาฯ

นีจเกสนฺตนฺติ รสฺสเกสนฺตํฯ พฺราหฺมณานํ สุทฺธิอตฺถา สิขาติ อาห ‘‘ปวตฺตมตฺตมฺปิ, สิขํ อทิสฺวา’’ติ, ‘‘ปรมหํสปริกฺขาทินา’’ติ เกจิฯ

อการณํ ทกฺขิเณยฺยภาวสฺส ชาติ อทกฺขิเณยฺยภาวเหตูนํ ปาปธมฺมานํ อปฏิกฺเขปภาวโตฯ เอตนฺติ สีลาทิเภทํ จรณํฯ ทกฺขิเณยฺยภาวสฺส การณํ อทกฺขิเณยฺยภาวการกปาปธมฺมานํ ตทงฺคาทิวเสน ปชหนโตฯ อสฺสาติ พฺราหฺมณสฺสฯ ตมตฺถนฺติ ตํ ทกฺขิเณยฺยภาวสฺส การณตาสงฺขาตมตฺถํ อุปมาย วิภาเวนฺโตฯ สาลาทิกฏฺฐา ชาโตวาติ สาลาทิวิสุทฺธกฏฺฐาว ชาโตฯ สาปานโทณิอาทิอวิสุทฺธกฏฺฐา ชาโต อคฺคิกิจฺจํ น จ น กโรติฯ เอวนฺติ ยถา อคฺคิ ยโต กุโตจิ ชาโตปิ อคฺคิกิจฺจํ กโรติเยว, เอวํ จณฺฑาลกุลาทีสุ ชาโตปิ ทกฺขิเณยฺโย น น โหติ คุณสมฺปทาวเสน อริยานํ วํเส ปชาตตฺตาติ อาห ‘‘คุณสมฺปตฺติยา ชาติมา’’ติฯ ธิติยา คุณสมฺปตฺติยา ปมุขภาวํ ทสฺเสตุํ ‘‘โส หี’’ติอาทิ วุตฺตํฯ ตตฺถ ธิติยาติ วีริเยนฯ ตญฺหิ อนุปฺปนฺนานํ กุสลธมฺมานํ อุปฺปาทนปริพฺรูหเนหิ เต ธาเรติฯ หิริยา โทเส นิเสเธติ, สมฺมเทว ปาปานํ ชิคุจฺฉเน สติ เตสํ ปวตฺติยา อวสโร เอว นตฺถิฯ โมนธมฺเมน ญาณสงฺขาเตน โอตฺตปฺปธมฺเมนฯ